نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار جمعیت‌شناسی دانشگاه حکیم سبزواری

2 دانشجوی کارشناسی ارشد پژوهش علوم اجتماعی دانشگاه حکیم سبزواری

3 دانشیار جامعه‌شناسی دانشگاه حکیم سبزواری

چکیده

همه‌گیری کرونا پیامدهای بسیاری برای تمام افراد در تمام جوامع داشت. تحقیق حاضر به بررسی تجارب زنان سالمند می‌پردازد. روش تحقیق از نوع کیفی و برپایۀ «نظریۀ داده‌بنیاد» است. تعداد بیست نمونه به‌صورت هدفمند از طریق نمونه‌گیری گلوله‌برفی انتخاب شدند و مصاحبه‌ها تا رسیدن به مرحلۀ اشباع نظری ادامه داشتند. تجزیه و تحلیل داده‌ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی صورت گرفت و مدل پارادایمی ‌شامل شرایط علّی (ساخت ‌ذهنی ‌کنشگر)، زمینه و بستر (ساخت ‌اجتماعی ‌کنشگر)، شرایط مداخله‌گر (ساخت انگیزشی کنشگر)، راهبردها (راهبردهای فعالانه، انفعالی و اجتناب‌مدار)، و پیامدها (پیامد مثبت و منفی) هستند. مقولۀ هسته‌ای «اثر تجمعی تعاملی نظام ذهنی، اجتماعی، انگیزشی بر کنش» شناخته شد. نتیجۀ تحقیق حاکی از آن است که تجربۀ زیستۀ زنان سالمند، برساختۀ تأثیرات ساخت ذهنی، اجتماعی و انگیزشی بر روی کنش‌های آنان است. 

کلیدواژه‌ها

ایمان‌زاده، علی؛ علی‌پور، سریه (1396) «واکاوی تجربیات زنان از احساس تنهایی: مطالعه پدیدارشناسی»، مجلۀ روان‌شناسی پیری، شمارۀ 1: 31ـ 43.
ایمانی‌ جاجرمی، حسین (1399) «پیامدهای اجتماعی شیوع ویروس کرونا در جامعۀ ایران»، فصلنامۀ ارزیابی تأثیرات اجتماعی، شمارۀ2: 87ـ 103.
پروائی، شیوا (1399) «مطالعۀ کیفی تفاوت‌های جنسیتی در تجربۀ سالمندی (پژوهشی در شهر تهران)»، فصلنامۀ جمعیت، شمارۀ111 و 112: 71ـ 112.
پروائی، شیوا (1399) «مفاهیم و رویکردهای نظری در جامعه‌شناسی سالمندی، مطالعات سالمندی و جنسیت»،  فصلنامۀ مطالعات جمعیتی، شمارۀ1: 65ـ 102.
حسن‌پور اصیل، بهاره (1399) سلامت روان در سالمندان، تهران: آریا دانش.
خدابخشی‌کولایی، آناهید (1399) «زندگی در قرنطینۀ خانگی: واکاوی تجارب روان‌شناختی دانشجویان در همه‌گیری کوویدـ19»، مجلۀ طب نظامی، شمارۀ2: 130ـ 138.
ریتزر، جورج (1374) نظریۀ جامعه‌شناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: علمی.
روحانی، حسن (1388) «درآمدی بر سرمایۀ فرهنگی»، فصلنامۀ راهبرد، شمارۀ 53: 7ـ 35.
زنجری، نسیبه؛ صادقی، رسول؛ دلبری، احمد (1397) «تحلیل تفاوت‌های جنسیتی در الگوهای گذران وقت سالمندان ایرانی»، مجلۀ سالمندی ایران، دورۀ 13، شمارۀ ویژه: 588ـ 602.
ساداتی‌نژاد، مهدی؛ موسوی، غلام‌عباس؛ رسولی‌نژاد، سید وحید (1389) «مقایسۀ نظرات سالمندان نسبت‌به وضعیت سلامت و مسائل مذهبی در شهر کاشان»، ماهنامۀ علمی پژوهشی فیض، شمارۀ 1: 76ـ 82.
فروغ عامری، گلناز؛ گواری، فاطمه؛ نظری، طاهره، رشیدی‌نژاد، معصومه؛ افشارزاده، پوران (1381) «تعاریف و نظریه‌های سالمندی»، مجلۀ حیات، شمارۀ1: 5ـ 13.
غلامزاد، شکیبا؛ سعیدی، نرگس؛ دانش، شیوا؛ رنجبر، هادی؛ زارعی، مهسا (1400) «زندگی در قرنطینه: واکاوی تجارب سالمندان در پاندمی بیماری کوویدـ19»، مجلۀ سالمند، شمارۀ 1: 35ـ 43.
کولیوند، حسین؛ کاظمی، هادی (1400) «تأثیر کوویدـ 19 بر سلامت روان، مباحث اقتصادی اجتماعی و روابط اجتماعی در تهران: یک مطالعۀ پایلوت»، شفای خاتم، شمارۀ 2: 101ـ 110.
کیانی، پری؛ متقی، مینو؛ قدوسی، آرش (1398) «بررسی ارتباط سوء‌رفتار مالی با سلامت‌ روان در سالمندان مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهرکرد»، مجلۀ سالمندی ایران، شمارۀ 2: 212ـ 224.
 مهری‌نژاد، سیدابوالقاسم؛ رمضان ساعتچی، لیلی؛ پایدار، سایه (1395) «بررسی رابطۀ بین حمایت اجتماعی و پای‌بندی به مذهب با اضطراب مرگ در سالمندان»، مجلۀ سالمندی ایران، شمارۀ 4: 494ـ 503. 
 مرکز آمار ایران (1395) نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن کل کشور، www.amar.org،(17/11/1399).
مرکز آمار ایران (1395) نتایج تفصیلی سرشماری عمومی نفوس و مسکن کل کشور، جداول، جمعیت برحسب استان به تفکیک سن منفرد و جنس، www.amar.org،(12/10 /1400).
میرزایی، محمد؛ فیروز زینب، کاوه (1388) «کیفیت زندگی سالمندان شهر تهران و مشارکت در فعالیت‌های اجتماعی آن‌ها با تأکید بر جنس»، نامۀ انجمن جمعیت‌شناسی ایران، شمارۀ 8: 123ـ 148.
نصرتی، حمید (1392) «انواع سبک‌های مقابله‌ای و عوامل مؤثر بر انتخاب آن‌ها»، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه شیراز، دانشکدۀ علوم تربیتی و روان‌شناسی.
همتی علمدارلو، قربان؛ دهشیری، غلامرضا؛ شجاعی، ستاره؛ حکیمی‌راد، الهام (1387) «مقایسۀ احساس تنهایی و سلامت عمومی در سالمندان ساکن خانواده و سرای سالمندان مناطق شمال شهر تهران»، مجلۀ سالمندی ایران، شمارۀ 2: 557ـ 564.
 
Baumeister, R.; Brewer, L. (2012) “Believing versus Disbelieving in Free Will: Correlates and Consequences”, Social and Personality Psychology Compass, pp736–745.
Chen, D.; Song, F.; Tang, L.; Zhang, H.; Shao, J.; Qiu, R.; Wang, X.; Ye, Z. (2020) “Quarantine experience of close contacts of covid-19 patients in China: A qualitative descriptive study General Hospital Psychiatry”, General Hospital Psychiatry, pp81-88.
Cheng, Sh. – t. (2012) “Cultural Capital, Economic Capital, and Academic Achievement: Some evidence From Taiwan”, Submitted to Michigan State University in partial fulfillment of the requirements for the degree of, pp1-46.
Corbin, J.; Strauss, A. (1990) “Grounded Theory Research: Procedures, Canons, and Evaluative Criteria”, Qualitative Sociology, pp1-19.
Herrera, A.; Vinaccia, S.; Bahamón, M. (2020) “Corona virus in Colombia: Stigma and quarantine”, pp1-5.
Knapp, M. (1977) “The Activity Theory of Aging”, Personal Social Services Research Unit, Univ. of  Kent at Canterbury,Vol.17, No. 6: 553-559
Mehra, A.; Sandeep, G.  (2020) “Demystifying the myths about COVID-19 infection and its societal importance”, Asian Journal of Psychiatry, pp1-6.
McLaren, H.; Rosalind, W., Karen, N.; Nguyen, K.; Mahamadachchi, K. (2020) “Covid-19 and Women’s Triple Burden: Vignettes from Sri Lanka, Malaysia, Vietnam and Australia” , Social sciences, No.87: 1-11.
Marshall, V.; Bengtson, V. (2011) “Theoretical Perspectives on the Sociology of Aging”, Handbook of Sociology of Aging , pp17-32.
Palmore, E.; Manton, K. (1973) “Ageism Compared to Racism and Sexism”, Journal of Gerontology, Vol. 28, No. 3:363-369.
Paulhus, D.; Carey, J. (2011) “The FAD–Plus: Measuring Lay Beliefs Regarding Free Will and Related Constructs”, Journal of Personality Assessment, No.93(1): 96–104.
Qiu, J.; Shen, B.; Zhao ‍, M.; Wang, Z.; Xie, B.; Xu, Y. (2020) “A nationwide survey of psycholog,ical distress among Chinese people in the COVID-19 epidemic: implications and policy recommendations”, General Psychiatry, pp1-3.
Rodríguez-Rey, R.; Garrido-Hernansaiz, H., ColladoSilvia (2020) “Psychological Impact and Associated Factors During the Initial Stage of the Coronavirus (covid-19) Pandemic Among the General Population in Spain”, Frontiers in Psychology, No.15 (40): 1-23.
Santo, S.; Franchini, F.; Filiputti, B.; Martone, A.; Sannino, S. (2020) “The effects of Covid-19 and Quarantine Measures on the Lifestyles and Mental Health of People Over 60 at Increased Risk of Dementia” , Original reserch, pp1-14.
Siisiäinen, M. (2000) “Two Concepts of Social Capital: Bourdieu vs. Putnam”, Social Sciences and Philosophy, 1-26.
Shanahan, L.; Steinhoff, A.; Bechtiger, L.; Murray, A.; Nivette, A.; Hepp, U.; Ribeaud, D.; Eisner, M. (2020) “Emotional Distress in Young Adults During the covid-19 Pandemic: Evidence of Risk and Resilience From a Longitudinal Cohort Study”, Psychological Medicine, pp:1-10.