نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 کارشناسی ارشد جامعه‌شناسی

3 کارشناسی ارشد روان‌شناسی و مدرس دانشگاه پیام نور

چکیده

کووید-19 بدل به پاندمی ناگواری شده است که اثرات آن تا سطح ترومای جمعی تشخیص داده شده است. اقدامات و پروتکل ها برای مواجهه با این پاندمی تقریبا به اندازه خود بیماری پیامدهای نگوار به بار آورده است و خانه و خانواده به عنوان امن ترین و البته مهمترین مرکز مقابله با بیماری به واسطه تشدید اقداماتی مانند فاصله گذاری اجتماعی و قرنطینه از اهمیت بسیاری برخوردار شده و البته همزمان دچار مخاطرات جدی از خشونت تا جدایی و بحران تربیتی و... شده است.
نوشتار حاضر با انجام نوعی تحلیل کیفی درصدد شناسایی مناسبات و مخاطرات خانواده در کردستان در این دوران بحران برآمده است. روش مطالعه حاضر گرانند تئوری و نمونه از متخصصین و مطلعین کلیدی بوده است که تا حد اشباع انجام مصاحبه ها ادامه یافته است.
نتایج مطالعه حاکی است که بازگشت به خانه و اهمیت ماندن در آن برای مقابله با کرونا سبب اهمیت مادر و زن در مناسبات خانوادگی شده است، اما این اهمیت در حقیقت به معنای سری و سروری نیست و بلکه محنت افزا و اندوهناک بوده است. نتایج همچنین، حاکی از برجستگی مقولاتی مانند فروبستگی اجتماعی، اتمیزه شدن خانواده، بحران تربیتی و فراغتی و مواردی از این دست به عنوان مقولات محوری بوده است.

کلیدواژه‌ها

اسکندریان، غلامرضا (1399) «ارزیابی پیامدهای ویروس کرونا بر سبک زندگی (با تأکید بر الگوی مصرف فرهنگی)»، نشریۀ ارزیابی تأثیرات اجتماعی، دورۀ 1، شمارۀ 2: 65-80.
احمدی، یعقوب؛ محمدی، محمدصدیق؛ ابراهیمی، فرهاد (1399) «زنجیرۀ فقدان: تشدید بحران در مناطق حاشیه‌ای (مورد مطالعه: مواجهۀ شهروندان حاشیه‌نشین سنندج با کووید 19)»، مجلۀ مطالعات اجتماعی ایران، دورۀ 14، شمارۀ 2: 4-35.
بِک، اولریش (۱۳۸۸) جامعه در مخاطرۀ جهانی، ترجمۀ محمدرضا مهدی‌زاده، تهران: کویر.
بِک، اولریش (۱۳۹۷) جامعه خطر به سوی مدرنیته‌ای نوین، ترجمۀ رضا فاضل؛ مهدی فرهمندنژاد، تهران: ثالث.
دنی، دیوید (۱۳۹۳) ریسک و جامعه، ترجمۀ صالح کاشانی محمدی، تهران: پژوهشکدۀ بیمه.
شکری، امید؛ خدایی، علی؛ معزالدینی، شیرین (1400) «تحلیل پدیدارشناختی تجربۀ زیستۀ زنان دربارۀ خشونت خانگی در دوران قرنطینۀ کوید 19»، روان‌شناسی کاربردی، شمارۀ 3(پیاپی 59): 382-402.
قره داشخانی، سودا (1399) «پیامدهای روان‌شناختی انگ اجتماعی ناشی از کرونا برای خانواه»، کنگرۀ ملی سیمای سلامت خانواده، 25-27 شهریور 1399، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل.
گیدنز، آنتونی (۱۳۷۹) جهان رهاشده، ترجمۀ علی‌اصغر سعیدی؛ یوسف حاجی عبدالوهاب، تهران: نشر علم و ادب.
گیدنز، آنتونی (۱۳۹۵) جهان لغزنده است، ترجمۀ علی عطاران، تهران: بنگاه ترجمه و چاپ و نشر پارسه.
هانیگان، جان (۱۳۹۳) جامعه‌شناسی محیط زیست، ترجمۀ صادق صالحی، تهران: سمت.
 
Adebiyi, B.O.; Roman, N.V.; Chinyakata, R.; Balogun, T.V. (2021) The Negative Impacts of COVID-19 Containment Measures on South African Families-Overview and Recommendations. Open Public Health J. , No.14:233–238.
Adeshakin, A.; Oluwamuyiwa, A.; Samuel, E.-B. (2020) “COVID-19 Transmission Dynamics and Response: Opinions and Perspectives from Africa”. Preprints, 2020040414
Ahrendt, D.; Mascherini M.; Nivakoski S.; Sándor E. (2021) Living، Working and COVID-19 (Update April 2021): Mental Health and Trust Decline across EU as Pandemic Enters Another Year. Eurofound Report. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
Altena, E.; Chiara, B.; Colin, A. E.; Jason, E.; Dimitri, G.; Brigitte, H.; et al. (2020) “Dealing with sleep problems during home confinement due to the COVID‐19 outbreak: Practical recommendations from a task force of the European CBT‐I Academy”. Journal of Sleep Research, No. 29(4):e13052.
Brooks, S.K.; Webster, R.K.; Smith, L.E.; Woodland, L., Wessely, S.; Greenberg, N.; Rubin, G.J. (2020) “The psychological impact of quarantine and how to reduce it: Rapid review of the evidence”. The Lancet.  No.395(10227):912–920.
Brown, S. M.; Doom, J. R.; Lechuga-Peña, S.; Watamura, S. E.; Koppels, T. (2020) “Stress and Parenting during the Global COVID-19 Pandemic”. Child. Abuse Negl, No.110 (2): 104- 126.
Casas, F.; Bello, A.; González, M.; Aligué, M. (2013) “Children's Subjective Well-Being Measured Using a Composite Index: What Impacts Spanish First-Year Secondary Education Students' Subjective Well-Being?”. Child. Ind. Res, No.6 (3): 433–460.
Chaturvedi, S.; Pasipanodya, T. E. (2021) “A Perspective on Reprioritizing Children's' Wellbeing amidst COVID-19: Implications for Policymakers and Caregiver”s. Front. Hum. Dyn. 2.
Cluver, L.; Lachman, J. M.; Sherr, L.; Wessels, I.; Krug, E.; Rakotomalala, S.; . . . McDonald, K. (2020, April 11). “Parenting in a time of COVID-19”. Lancet, No. 395(10231): e64. http://dx.doi.org/10.1016/S0140-6736(20)30736-4.
Eriksonas, L. (2020) Lithuania Social Briefing: The Coronavirus Stirs up the Negative Emotions in the Society under Quarantine. China-CEE Institute Weekly Briefing.
Estonia Education Forum (2021) Eesti Hariduse Tulevikuvaated − EHF25 [Future Perspectives of Education in Estonia]. 11 June 2021. Tartu، Estonia.
family routines and rituals: Cause for celebration? Journal of Family Psychology, 16, 381–390. http://dx.doi.org/10.1037/0893-3200.16.4.381.
Fegert, J. M.; Vitiello, B.; Plener, P. L.; Clemens, V. (2020) “Challenges and Burden of the Coronavirus 2019 (COVID-19) Pandemic for Child and Adolescent Mental Health: A Narrative Review to Highlight Clinical and Research Needs in the Acute Phase and the Long Return to Normality”. Child. Adolesc. Psychiatry Ment. Health, No. 14 (20): 20.
Fiese, B. H.; Tomcho, T. J.; Douglas, M.; Josephs, K.; Poltrock, S.; Baker, T. (2002) A review of 50 years of research on naturally occurring.
Gadermann, A. C.; Thomson, K. C.; Richardson, C. G.; Gagné, M.; McAuliffe, C.; Hirani, S.; et al. (2021) “Examining the impacts of the COVID-19 pandemic on family mental health in canada: findings from a national cross-sectional study”. BMJ Open, No. 11 (1): e042871.
Giddens, A. (1990). The Consequences of Modernity. Polity, Cambridge.
Guo, Q.; Yuchen, Zh.; Jia, Sh.; Jijun, W.; Guanjun, L.; Chunbo, L.; et al. (2020) “Immediate psychological distress in quarantined patients with COVID-19 and its association with peripheral inflammation: a mixed-method study”. Brain, Behavior, and Immunity, No. 88(August):17–27.
Haldre, L. (2020) “Uus Normaalsus COVID-ga Läbi Psühholoogi Pilgu [New Normality with COVID through the Lens of a Psychologist]”. Presentation at Lõuna-Eesti Heaolufoorum Maailm Algab Sinust [South-Estonia Health Forum]. 2 November 2020. Tartu، Estonia.
Helland, M. S.; Lyngstad, T. H.; Holt, T.; Larsen, L.; Røysamb, E. (2021) “Effects of Covid-19 lockdown on parental functioning in vulnerable families”. Journal of Marriage and Family, No.83(5): 1515–1526.
Hsieh, H. F.; Shannon, S. E. (2005) “Three Approaches to Qualitative Content Analysis”. Qual. Health Res, No. 15:1277–1288.
Idoiaga, N.; Berasategi, N.; Eiguren, A.; Picaza, M. (2020) “Exploring Children's Social and Emotional Representations of the COVID-19 Pandemic”. Front. Psychol, No. 11: 1952.
Lai, Ch.-Ch.; Tzu-Ping, Sh.; Wen-Chien, K.; Hung-Jen, T.; Po-Ren, H. (2020) “Severe acute respiratory syndrome coronavirus 2 (SARS-CoV-2) and corona virus disease-2019 (COVID-19): The epidemic and the challenges”. International Journal of Antimicrobial Agents, No. 55(3):105924
Lauristin, M.; Loogma, K.; Erss, M.; Vernik-Tuubel, E.-M.; ja Sarv, E.-S. (2020) Õpilaste، Õpetajate Ja Lastevanemate Toimetulek Koroonakriisi Aegses Kaugõppes [Coping of Students، Teachers and Parents with Distance Learning during Lockdown]. Eesti Haridusfoorum. 1 August 2020.
Markowska-Manista, U.; Zakrzewska-olędzka, D. (2020) “Family with Children in Times of Pandemic - what، where، How? Dilemmas of Adult-Imposed Prohibitions and Orders”. Sr, No.4 (3): 89–110.
Mason, J.; Danby, S. (2011) “Children as Experts in their Lives: Child Inclusive Research”. Child. Ind. Res, No.4 (2): 185–189.
Matthewman, S. (2015) Disasters, Risks and Revelation: Making Sense of Our Times. Houndmills: Palgrave Macmillan.
O’Sullivan, K.; Clark, S.; McGrane, A.; Rock, N.; Burke, L.; Boyle, N.; et al. (2021) “A Qualitative Study of Child and Adolescent Mental Health during the COVID-19 Pandemic in Ireland”. Ijerph, No. 18 (3):1062.
Otsmaa, S. (2021) “Baltic Education Ministers Shared Experience on Exiting COVID-19 Crisis”. Republic of Estonia Ministry of Education and Research.
Riigikantselei (2020) “COVID-19 Teemalise Küsitluse Raportid. 10. Küsitlusvooru (19.-20.05.2020) Üldraport [COVID-19 Monitoring Reports”. Wave, No. 10: 1–20.
Walsh, F. (2015). Strengthening family resilience. Guilford.