نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشیار جامعه شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
2 کارشناسی ارشد جامعه شناسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
چکیده
تجربه بشری نشان می دهد، رعایت دستوالعمل های بهداشتی توسط شهروندان برای قطع زنجیره انتقال و کاهش انتشار ویروس کرونا حایز اهمیت است. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی رابطه سرمایه اجتماعی به عنوان مفهوم یا سازهای چند بعدی با میزان رعایت دستوالعمل های بهداشتی در دوران کرونا است.
این تحقیق از نوع پیمایشی است و اطلاعات مورد نیاز از طریق پرسشنامه الکترونیک آنلاین از نمونه 400 نفری از شهروندان 18 تا 65 ساله شهر کرمان گردآوری شده است.
یافته های تحقیق نشان میدهد که میزان رعایت دستوالعمل های بهداشتی در بین پاسخگویان بیش از حدّ متوسط است. بررسی رابطه بین متغیرها حاکی از آن است که رابطه اعتماد به پزشکان، پرستاران و بطور کلی کادر درمان با متغیر وابسته مثبت و معنی دار است.
علاوه بر این نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که سرمایه اجتماعی به دو شیوه متفاوت بر رفتارهای پیشگیرانه تاثیر می‌گذارد: اعتماد نهادی و حمایت اجتماعی تاثیر مثبت و شبکه‌های اجتماعی غیر رسمی تاثیر منفی بر رفتارهای پیشگیرانه دارد. نتایج تحلیل مسیر حاکی از آن است که تاثیر غیر مستقیم متغیر شبکه‌های اجتماعی غیر رسمی بر رفتارهای پیشگیرانه که از طریق حمایت اجتماعی صورت می‌گیرد، مثبت و معنی دار است.
کلیدواژه‌ها
باستانی، سوسن، افسانه کمالی و مریم صالحی هیکویی (1387). "سرمایه اجتماعی شبکه و اعتماد متقابل بین شخصی"، مجله مسائل اجتماعی ایران، س 16، شماره 61: 81-41.
پاتنام، روبرت (1392). دموکراسی و سنتهای مدنی: سرمایه اجتماعی و سنتهای مدنی در ایتالیای مدرن، انتشارات جامعه شناسان، چاپ اول، تهران.
دمایو، فرناندو (1399). سلامت و نظریه اجتماعی، ترجمه داوود احمدی قیداری و علیاصغر سعیدی، انتشارات تیسا، چاپ اول، تهران.
روثستاین، بو (1393). دامهای اجتماعی و مسئلهی اعتماد، ترجمه لادن رهبری، محمود شارعپور، محمد فاضلی و سجاد فتاحی، نشر آگه، چاپ اول، تهران.
ژیژک، اسلاوی (1399). هراس جهانی: کووید-19 جهان را میلرزاند (ظهور دوباره کمونیسم) در جهان پساکرونایی، ترجمه شهریار پاکنیا، انتشارات نقد فرهنگ، چاپ اول، تهران.
ساکسینا، شایلندرا (1399). بیماری کرونا ویروس 2019 (کووید-19): همهگیرشناسی، بیماریزایی، تشخیص و راههای آن، ترجمه گروه مترجمان، انتشارات مرکز نشر دانشگاهی، چاپ اول، تهران.
شواپ، کلاوس و تیه ری ماله ره (1400). کووید- 19: باز تنظیم بزرگ، ترجمه علیرضا حسنی، انتشارات فرهنگ نشر نو، چاپ اول، تهران.
غفاری، غلامرضا (1390). سرمایه اجتماعی و امنیت انتظامی، انتشارات جامعهشناسان، چاپ اول، تهران.
فوکویاما، فرانسیس (1399). کاری که مقاومت کشورها در برابر کرونا (کووید-19) را مشخص میکند، در جهان پساکرونا، انتخاب و ترجمه علی اکبر عبدالرشیدی، انتشارات گویا، چاپ دوم، تهران.
گیدنز، آنتونی (1377). پیامدهای مدرنیت، ترجمه محسن ثلاثی، نشر مرکز، چاپ اول، تهران.
Arachchi Janaki Imbulana and Shunsuke Managi (2021). “The Role of Social Capital in COVID- 19 Death”, BMC Public Health, 21: 434.
Bain John, Shuili Du, Wang Jin and Chi Wan (2020). “The Impact of Social Capital on Individual Responses to COVID-19 pandemic: Evidence from Social Distancing”, SSRN Paper.
http://papers. Ssrn. Com /So13/Paper. Cfm? Abstract- Id= 3609001.
Barrios, john M., Efraim Benmelech, Yael v. Hochberg, paola Sapienza and Luigi Zingales (2021). “Civic capital and social distancing during the covid-19 pandemic”, Journal of public Economics, 193; 1-11.
Bartscher, Alina Kristin, Sebastian Seitz, Sebastian Siegloch, Michaela Slotwinski and Nils Wehrhofer (2021). “Social capital and the spread of covid-19: insights from European countries”, Journal of Health Economics, 80: 1-15.
Blair, Robert A. Benjamin S. Morse and lily L. Tsai (2017). “Public Health and Public Trust: Survey Evidence from the Ebola Virus Disease Epidemic in Liberia”, Electronic Copy Available at:
https://Ssrn. Com/ abstract= 2864029.
Borgonovi, Francesca and Elodie Andrieu (2020). “Bowling together by bowling alone: Social capital and covid-19”, Social Science and Medicine, 265: 1 -12.
Borgonovi, Francesca, Elodie Andrieu and S. V. Subramanian (2021). “The evolution of the association between community level social capital and Covid- 19 deaths and hospitalizations in the united states”, Social Science and Medicine, 278: 1-12.
Chuang, Ying- Chin, Ya- Li Huang, kuo- chien Tseng, chia- Hsin Yen and Lin-hui Yang (2015). “Social capital and Health- Protective Behavior intentions in and Influenza Pandemic”, Plos One, 10 (4): 1-14.
Ding Venzhi, Ross Levine, Chen Lin and Wensi Xie (2020). “Social Distancing and Social Capital: why us Counties Respond Differently to covid-19”, Available at SSRN 3624495,
https://Papers.Ssrn.Com/so13/papers.Cfm?Abstract- id=3632620.
Durante, Ruben, Luigi Guiso and Giorgio Gulino (2021). “A social capital: civil culture and social distancing during covid-19”, Journal of public Economics, 194: 1-17.
Elgar, Frank J., Anna Stefaniak and Michael J. A. Wohl (2020). “The trouble with trust: Time- series analysis of social capital, income inequality, and covid-19 deaths in 84 countries”, Social Science and Medicine, 263: 1-6.
Ferlander, Sara (2007). “The Importance of Different forms of Social Capital for Health”, Acta Sociological, vol. 50 (2): 115- 128.
Fraser Timothy and Daniel P. Aldrich (2021). “The Dual Effect of Social Ties on COVID-19 Spread in Japan”,
www.Nature. Com/ Scientific report/ 11: 1596.
Fraser Timothy, Daniel P. Aldrich and Courtny Page-Tan (2021). “Bowling alone or Distancing together? The Role of Social Capital in Excess Death rates from COVID-19”, Social Science and Medicine, 284: 114241.
Kawachi, Ichiro S. V. Subramanian and Daniel kim (2008). “Social Capital and Health: A Decade of progress and Beyond”. In: Social Capital and Health, pp. 1-26. New York: Springer.
Khin Yu Par, Yusuke Matsuyama and Takeo Fujiwara (2022). “Association between Social Capital and covid – 19 Preventive Behaviors: Country – Level Ecological Study”, International Journal of Disaster Risk Reduction, 82(103335): 1-10.
-Lau, Pui Yan Flora (2020). “Fighting COVID-19: Social Capital and Community Mobilization in Hong Kong”, International Journal of Sociology and Social Policy, 40: 1059 -1067.
Lee Junmin, Keungoui Kim, Gangmin Park and Namjun Cha (2021). “The role of online news and social media in Preventive action in times of infodemic from a social capital Perspective: the case of the covid- 19 Pandemic in South Korea”, Journal of Telematics and informatics, 64: 1-13.
Liu, Qi, Simei Wen (2021). “Does social capital contribute to Prevention and control of the covid- 19 Pandemic? Empirical evidence from China”, international Journal of Disaster Risk Reduction, 64: 1-11.
Makridis Christos A. and Car Wu (2021). “How Social Capital Helps Communities Weather the COVID-19 Pandemic”, Plos One 16 (1): eo245135.
Murayama Hiroshi, Isuzu Nakamoto and Takahiro Tabuchi (2021). “Social Capital and COVID -19 Deaths: An Ecological Analysis in Japan”, International Journal of Environmental Research and Public Health, 18(10982): 1-9.
Page-Tan, Courtney, summer Marion and Daniel P. Aldrich (2022). “Information Trust Fall: The Role of Social Networks and Information During the COVID-19 Pandemic among Suburbanites”, Journal of the Social Sciences, Vol. 8 (8): 32-51.
Poortinga, Wouter (2006). “Social relations or social capital? Individual and community health effects of bonding social capital”, Social Science and Medicine, 63: 225 -270.
Poortinga, Wouter (2012). “Community resilience and health: the role of bonding, bridging and linking aspects of social capital”, Health and Place, 18: 286-295.
Szreter, Simon and Michael Woolcock (2004). “Health by association? Social capital, social theory, and the political economy of public health”, International Journal of epidemiology, 33: 650-667.
Van Bavel, Jay J., Katherine Baicker, Paulo S. Boggio (2020). “Using Social and Behavioral Science to Support COVID- 19 Pandemic Response”, Nature Human Behavior, vol. 4: 460- 471.
Van Der Weerd Willemien, Danielle RM Timmermans, Desiree JMA Beaujean, Jurriaan Oudhoff and Jim E Van Steenbergen (2011). “Monitoring the Level of Government Trust, Risk Perception and Intention of the General Public to Adopt protective Measures during the Influenza A (H1N1) Pandemic in Netherland”, BMC Public Health, 11: 575.
Vinck, Patrick, Phuong N. Pham, Kenedy K. Bindu, Juliet Bedford and Eric J Nilles (2019). “Institutional Trust and Misinformation in the Response to the 2018- 19 Ebola outbreak in North Kivu, DR Congo: A Population-based Survey”, Lancet Infect Dis, vol. 19: 529- 536.
Wu Cary (2021). “Social Capital and COVID -19: A Multidimensional and Multilevel Approach”, Chinese Sociological Review, Vol. 53 (1): 27- 54.
Yanagisawa, Mao, Ichiro Kawachi, Christopher A. Scannell, Carlos Irwin A. Oronce and Yusuke Tsugawa (2021). “Association between County – Level Social Capital and the burden of covid - 19 Cases and Deaths in the United States”, Annals of Epidemiology, 59: 21- 23.
)