نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
استادیار جامعه شناسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی
چکیده
در سال‌های اخیر موضوع نارضایتی جنسی بسیار مورد توجه قرار گرفته و بر شیوع بالای آن در بین زوجین و همچنین تاثیر آن بر بیشتر طلاق ها تاکید شده است. پرسش اصلی این پژوهش این است که میزان شیوع نارضایتی جنسی در بین زوجین چقدر است و نارضایتی جنسی چه تاثیری بر زندگی و جدایی زوجین دارد؟ این پژوهش با استفاده از تحلیل ثانویه داده های پیمایش ملی خانواده انجام شده است. جامعه آماری شامل افراد متاهل یا بی همسر بر اثر طلاق در شهرهای کشور و حجم نمونه 2850 نفر بوده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که نارضایتی جنسی در بین زوجین حدود 9 درصد است و تاثیر تعیین کننده و قابل توجهی بر وقوع طلاق ندارد؛ بطوریکه تنها 10 درصد از افرادی که نارضایتی جنسی دارند احتمال جدایی از همسرشان را زیاد ارزیابی کرده اند. همچنین تنها حدود 4 درصد از زوجین اختلافات جنسی خود را با همسرشان خیلی زیاد و حدود 10 درصد آن را زیاد اعلام کرده اند. بررسی عوامل طلاق در بین افراد بی همسر بر اثر طلاق نیز نشان می دهد عواملی مانند اعتیاد، دخالت خانواده ها، نداشتن علاقه و عدم وفاداری عوامل مهمتری بوده اند و مسائل جنسی صرفاً علت 1.3 درصد از طلاق ها بوده است. بنابراین در مجموع، نارضایتی جنسی نه مسئله شایعی در بین زوجین است و نه عامل تعیین کننده ای در گرایش به طلاق در کشور.
کلیدواژه‌ها
اردبیلی، محمدعلی و سعیدی نژاد، یاسمن (1400). «پزشکیشدن جرم و انحراف؛ درآمدی بر تحلیل گفتمان انتقادی رویکرد بالینی به مسئله بزه‌کاری»، فصلنامه تحقیقات حقوقی، 24(93):35-60.
اسماعیلی، حمیده؛ شریفی، سعید؛ کاردوانی، راحله و لبیبی، محمد مهدی. (1401). «واکاوی پدیدارشناسانه تجربه زیسته پزشکیشدگی از طریق جراحی زیبایی در زنان کلانشهر تهران»، جامعه‌پژوهی فرهنگی، 13(1): 1-25.
اسلامی، محمد (1394). مشکلات جنسی عامل ۲۰ تا ۷۰ درصد طلاقها در ایران، دویچه وله: https://p.dw.com/p/1GPkQ
آزادارمکی، تقی؛ شریفی ساعی، محمدحسین؛ ایثاری، مریم و طالبی، سحر (1391). «هم خانگی؛ پیدایش شکلهای جدید خانواده در تهران»، جامعه‌پژوهی فرهنگی، سال سوم، 3(1): 77-43.
آزادارمکی، تقی؛ شریفی ساعی، محمدحسین؛ ایثاری، مریم و طالبی، سحر (1390). «سنخ‌شناسی الگوهای روابط جنسی پیش از ازدواج در ایران»، جامعه‌پژوهی فرهنگی، 2(2): 34-1.
آزادارمکی، تقی و شریفی ساعی، محمدحسین (1390). «تبیین جامعهشناختی روابط جنسی آنومیک در ایران»، فصلنامه خانوادهپژوهی، سال هفتم، شماره 28: 462-435.
باستانی، سوسن؛ گلزاری، محمود و روشنی، شهره (1389). «طلاق عاطفی: علل و شرایط میانجی»، بررسی مسائل اجتماعی ایران, 1(3):20-1.
پروین، ستار؛ داودی، مریم و محمدی، فریبرز (1391). «عوامل جامعهشناختی مؤثر در طلاق عاطفی در بین خانوادههای تهرانی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات راهبردی زنان، (14)56: 153-119.
تهرانی، نسرین (1389). 78 درصد طلاقها برای مسائل جنسی، پایگاه اطلاعرسانی تابناک: (https://www.tabnak.ir/fa/print/151978)
توکل، زینب؛ میرمولایی، سیده طاهره؛ مومنی موحد، زهره و منصوری، آسیه (1390). «بررسی ارتباط عملکرد جنسی با رضایت جنسی در زنان مراجعهکننده به مراکز بهداشتی درمانی جنوب شهر تهران»، مجله مراقبت پرستاری و مامایی ابن‌سینا. ۱۹ (۲): ۵۰-۶۰.
حقیقتیان منصور؛ ودادهیر، ابوعلی و قادری، سلمان (1398). «پای پزشکان در کفش جامعهشناسان؛ نقدی بر پزشکیشدن اعتیاد در ایران»، فصلنامه علمی اعتیادپژوهی. ۱۳ (۵۲) :۹-۲۴.
خلج آبادی فراهانی، فریده (1395). «فراتحلیل روابط با جنس مخالف قبل از ازدواج در بین جوانان در 15 سال گذشته (1394-1380) در ایران»، فصلنامه خانوادهپژوهی، سال دوازدهم، شماره 47: 367-339.
رحمانی، اعظم؛ مرقاتی خویی، عفت السادات؛ صادقی، نرجس و اله قلی، لیلا (1390). «ارتباط رضایت جنسی و رضایت از زندگی زناشویی»، نشریه پرستاری ایران، دوره 24، شماره 70: 90-82.
سیاری، علی اکبر (1394). ٦٣ درصد زوجین از روابط جنسی‌شان رضایت ندارند، روزنامه شهروند:
http://shahrvand-newspaper.ir/News/Main/52343
سایت باشگاه خبرنگاران جوان (1394). مشکلات جنسی عامل 80 درصد از طلاق ها، www.yjc.ir/fa/print/5517461
صدیقیان بیدگلی؛ آمنه و مهمدی، ارمغان (1397). «رفتارهای پرخطر دانشجویان و تأملی بر پزشکیشدن آن»، راهبرد اجتماعی فرهنگی، 7(3): 95-121.
غدیری، ماهرو و فروتن، سیدکاظم (1387). «اختلالات جنسی، عامل پنهان طلاق: ضرورت حضور پزشک آموزشدیده در ترکیب کارشناسان مراکز مشاوره خانواده»، فصلنامه خانواده پژوهی، سال چهارم، شماره 4.1: 608-585.
فروتن، سیدکاظم و جدیدمیلانی، مریم (1387). «بررسی شیوع اختلالات جنسی در متقاضیان طلاق مراجعهکننده به مجتمع قضایی خانواده»، دانشور پزشکی، ۱۶ (۴) :۳۹-۴۴.
فیضی، ایرج و ابراهیمی، مرضیه (1397). پیمایش ملی خانواده، انتشارات جهاد دانشگاهی واحد البرز.
قاسمی، علیرضا و ساروخانی، باقر (1392). «عوامل مرتبط با طلاق در زوجین متقاضی طلاق توافقی (شهرستان کرمانشاه)»، فصلنامه مطالعات علوم اجتماعی ایران. دوره دهم، شماره 4: 87-69.
کنراد، پیتر (1400). پزشکیشدن جامعه، مترجم: ثمین سادات بصیر، ناشر: نشریار.
گیدنز، آنتونی (1374). جامعهشناسی، ترجمه منوچهر صبوری، نشر نی.
مرکز پژوهشهای مجلس (1393). ازدواج موقت و تاثیر آن بر تعدیل روابط نامشروع جنسی، شماره مسلسل: 13715،
مشفق، محمود (1395). «سنجش اندازه اثر تعیین‌کننده‌های گرایش به طلاق در پیمایش‌های انجام‌شده طی دوره 1394- 1374»، پژوهشنامه مددکاری اجتماعی، 3(9): 41-1.
مهاجری، اصغر (1396). 85 درصد خانوادهها گرفتار طلاق پنهان، خبرگزاری مجلس شورای اسلامی: https://www.icana.ir/Fa/News-Print/353071
نوربخش، محسن (1396، 7 خرداد). نابسامانی اخلاق جنسی؛ بررسی آسیبهای اجتماعی، پایگاه خبری الف،
ودادهیر، ابوعلی؛ ذلولی، حسین؛ بنی فاطمه، حسین و نبیلی، فریده (1394). «داغِ ننگ‌سازی و پزشکیشدن مسائل روانی: مطالعه‌ای برساخت‌گرایانه دربارۀ مسئلۀ افسردگی در شهر تبریز»، بررسی مسائل اجتماعی ایران، 6(1): 27-50.
Gelles, R. J., & Levine, A. (1995). Sociology: An Introduction. McGraw-Hill Humanities, Social Sciences & World Languages.
Hawkins, A. J., Willoughby, B. J., & Doherty, W. J. (2012). “Reasons for Divorce and Openness to Marital Reconciliation”. Journal of Divorce and Remarriage, 53(6): 453-463.
Laumann, E. O., Nicolosi, A., Glasser, D. B., Paik, A., Gingell, C., Moreira, E., Wang, T., & GSSAB Investigators' Group (2005). “Sexual problems among women and men aged 40-80 y: prevalence and correlates identified in the Global Study of Sexual Attitudes and Behaviors”. International journal of impotence research, 17(1): 39–57.
Litzinger, S., & Gordon, K.C. (2005). “Exploring relationships among communication, sexual satisfaction, and marital satisfaction”. Journal of sex & marital therapy, 31 5: 409-24.
Pacher, A. (2022). Sex in Japan: A Sociology of Sexlessness in Intimate Relationships. Springer.
Scott, S. B., Rhoades, G. K., Stanley, S. M., Allen, E. S., & Markman, H. J. (2013). “Reasons for Divorce and Recollections of Premarital Intervention: Implications for Improving Relationship Education”. Couple & family psychology, 2(2): 131–145.
Sidi, H., Puteh, S. E., Abdullah, N., Midin, M., & Basuki, B. (2007). “The prevalence of female sexual dissatisfaction and the dominant risk factors that may impair sexual satisfaction in Malaysian women”. Medical Journal of Indonesia, 16(3): 187-94.
Soltani, F., Azizi, R., Sourinegad, H., Shayan, A., Mohammadi, Y., & Khodakarami, B. (2017). “Sexual knowledge and attitude as predictors of female sexual satisfaction”. Biomedical Research and Therapy, 4(12): 1874-1884.
Yabiku, S.T. and Gager, C.T. (2009), “Sexual Frequency and the Stability of Marital and Cohabiting Unions”. Journal of Marriage and Family, 71: 983-1000.
Yeh, H. C., Lorenz, F. O., Wickrama, K. A., Conger, R. D., & Elder, G. H., Jr (2006). “Relationships among sexual satisfaction, marital quality, and marital instability at midlife”. Journal of family psychology, 20(2): 339–343.
)