بین‌رشته‌ای‌شدن جامعه‌شناسی در ایران: فرصت‌ها، چالش‌ها و تهدیدها

جواد افشارکهن

دوره 5، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 4-20

چکیده
  بین‌رشته‌ای‌شدن گرایشی است که به‌نحوی فزاینده در قلمرو مطالعات و دانش‌های به‌هم‌پیوسته و مرتبط یا نزدیک به یکدیگر مورد توجه قرار گرفته است. هرچند دربارة معنا و مفهوم این تمایل نظری و عملی اختلاف‌نظرهای قابل توجه وجود دارد، انکارناپذیر است که دلایل قابل‌اعتنایی در مورد ضرورت پرداختن به آن ارائه گردیده است. در ایران، با توجه ...  بیشتر

استفاده از مطالعات اجتماعی در سیاستگذاری: تجارب جهانی و دلشورههای ایرانی

زهره بیات ریزی

دوره 5، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 21-44

چکیده
  در سال‌های اخیر، محققان اجتماعی در ایران و جهان تحت فشار بوده‌اند که نتایج تحقیقات خود را کاربردی کنند، به‌نحوی که در خدمت سیاست‌گذاری باشد. در نتیجه، ارزش و اعتبار علوم اجتماعی در فایدة آن دیده می‌شود. در این مقاله ابتدا مفاهیم پژوهش، کاربرد و سیاست‌گذاری بررسی می‌شوند و سپس عوامل و موانع تأثیرگذاری پژوهش بر سیاست‌گذاری مورد ...  بیشتر

اقتصاد سیاسی علوم اجتماعی در ایران: چالشها و فرصتها

حسین راغفر

دوره 5، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 45-61

چکیده
   این مقاله می‌کوشد با نگاهی به ظرفیت‌های علوم اجتماعی، به بعضی از موانع پیش روی توسعة این علوم در ایران بپردازد. جامعة انسانی بیرون از شبکة روابط قدرت تحقق‌پذیر نیست و علوم اجتماعی به‌عنوان بخش لاینفکی از نظام علمی و فرهنگی هر جامعه‌ای در درون این روابط قدرت تحلیل‌پذیرند. از این رو، هر تفسیری از تحولات علوم اجتماعی فقط در بستری ...  بیشتر

نظریة آشفتگی و آشفتگی اجتماعی در ایران

بهروز صفری

دوره 5، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 62-85

چکیده
  در این مقاله با استفاده از «نظریة آشفتگی» به بررسی جامعة ‌ایران و علوم اجتماعی در آن خواهیم پرداخت. ابتدا نشان خواهیم داد که جامعة ایران رفتاری «آشفته» از خود نشان می‌دهد و به دلایلی که ذکر خواهد شد می‌توان آن را به‌مثابة یک سیستم آشفته در نظر گرفت. این امر با برشمردن برخی خصوصیات سیستم‌های آشفته، از جمله «حساسیت به ...  بیشتر

تمایز نظریة اجتماعی و نظریة جامعهشناختی: راهحلی برای مشکل اسلامیسازی جامعهشناسی در ایران

حسن محدثی

دوره 5، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 86-112

چکیده
  یکی از چالش‌های اصلی علوم اجتماعی و از جمله جامعه‌شناسی در ایران پس از انقلاب، تلقی علوم اجتماعی به‌مثابة بدنه‌ای از دانش حامل مفروضات و ارزش‌های ایدئولوژیک سکولار و غربی است. برخی به‌ دنبال تولید دانشی به نام "جامعه‌شناسی اسلامی" هستند و در این باب کوشش‌های متفرقه‌ای نیز صورت گرفته است که البته هنوز منجر به عرضة محصولی قابل ...  بیشتر

چالش میان گفتمانهای علوم اجتماعی و پارادایم قدرت در ایران

محمدعلی محمدی

دوره 5، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 113-131

چکیده
  با وجود سال‌ها ناکامی در بومی‌کردن علوم اجتماعی در ایران، امروزه همان پروژه با عنوان اسلامی‌کردن علوم انسانی با لحنی شدیدتر و تسامح کمتر دوباره مطرح شده است. یکی از چالش‌های تاریخی بین علوم اجتماعی و قلمرو قدرت در ایران این است که برخلاف علوم طبیعی دولت امکان تسلط کامل بر علوم انسانی و بهره‌برداری از آن را به‌عنوان ابزار مقوم سلطه ...  بیشتر

طرح "روش‌شناسی گفتگو" در پژوهش‌های فرهنگی

منیژه مقصودی؛ جبار رحمانی

دوره 5، شماره 4 ، دی 1390، صفحه 132-153

چکیده
  روش‌شناسی در تحقیقات انسان‌شناختی، همانند سایر رشته‌های علوم اجتماعی، بخش بسیار اساسی پژوهش به‌شمار می‌آید. با وجود ادعاهایی که دربارة عام بودن روش‌شناسی‌ها وجود دارد، در حوزة انسان‌شناختی می‌بایست این مسئله را پذیرفت که روش‌شناسی‌های موجود برحسب نوع رابطة پژوهشگران فرهنگی با موضوع تحقیق و شرایط و زمینه‌های این رابطه شکل ...  بیشتر