دوگانۀ زائر ـ سیاح در تجربۀ زیستۀ سه نسل: مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه شهیدبهشتی

سید سالار اجتهدنژاد کاشانی؛ نسرین‌السادات قوامی

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 5-26

چکیده
  مقالۀ حاضر به بررسی جامعه‌شناختی تمایزهای نظری میان دو مفهوم زیارت و سیاحت به‌عنوان دو نوع کنش اجتماعی و دو مفهوم دارای قرابت با سبک‌های متمایز زندگی می‌پردازد و دو پدیدۀ زائر و سیاح را به‌عنوان دو هویت گفتمانی مورد مطالعه قرار می‌دهد و بر این اساس به جستجوی این تمایز در تجربیات سه نسل از کارمندان دانشگاه شهید بهشتی می‌پردازد ...  بیشتر

فراتحلیل پژوهش‌های انجام‌شده در حوزۀ رضایت از سفر

حسین اکبری؛ آرش قهرمان؛ محمد مظهری

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 27-44

چکیده
  یکی از مهمترین مسائلی که هر نهاد متولی پذیرش گردشگر یا زائر با آن مواجه است، شناسایی میزان رضایت گردشگران از خدمات ارائه‌شده است. نظر به آنکه نهادهای شهری همواره می‌کوشند برای گردشگران در مقاطع مختلف سال امکان حضور با اهداف سیاحتی و زیارتی را پدید آورند و اینکه فراهم کردن زمینه‌های مذکور هزینه‌های زیادی به دنبال دارد، مناسب است ...  بیشتر

نیازهای فرهنگی زائران خارجی امام رضا (ع) مورد مطالعه: زائران اردو، عرب، آذری و انگلیسی‌زبان

مجید حیدری چروده؛ حمیدرضا همت آبادی؛ محمد اکبری فریمانی

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 45-62

چکیده
  مقالۀ حاضر به منظور توصیف و تحلیل نیازهای فرهنگی زائران خارجی حرم رضوی در شهر مشهد انجام شده است. برای این هدف، نیازهای فرهنگی حیطۀ زیارت در پنج بعد عاطفی، اعتقادی، مناسکی، دانشی و پیامدی شناسایی شده و به روش پیمایشی در نمونۀ 1427 نفری از زائران آذری‌زبان، اردوزبان، انگلیسی‌زبان و عرب‌زبان اجرا شده است. نتایج نشان داد که نیازهای دانشی ...  بیشتر

راهبردهای توسعه اوقات فراغت زائران درمشهد

محمد قاسمی خوزانی؛ سلمان حیاتی؛ مهدی کاظمی بی‌نیاز؛ محسن حجازی جوشقانی

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 63-86

چکیده
  چگونگی گذران اوقات فراغت به‌عنوان پدیده‌ای اجتماعی در کلان‌شهر مشهد، با توجه به قداست و اهمیت بین‌المللی این شهر، از جمله مسائلی است که نگاه ویژه‌ای را برای تدوین راهبرد و برنامه‌ریزی در این زمینه می‌طلبد. هدف این پژوهش به طور کلی اولویت‌بندی راهبردهای توسعه اوقات فراغت زائران در کلان‌شهر مشهد است. روش پژوهش توصیفی/ تحلیلی با ...  بیشتر

متن فضایی زیارت امام رضا (ع)

مهدی سقایی؛ فرامرز نودهی؛ زهره جوانبخت قهفرخی؛ سید محمدباقر طباطبایی

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 87-108

چکیده
  زیارت به‌عنوان یک فرآیند اجتماعی دیرپا که در بطن جوامع انسانی ریشه دارد، با مکان مقدس که مقصد سفرهای زیارتی است در ارتباط قرار دارد. حرم مطهر امام رضا (ع) از جمله مکان‌های مقدسی است که هرساله میلیون‌ها زائر برای زیارت به این مکان سفر می‌کنند. در مقصد این سفرهای زیارتی و با توجه به کنش مستقیم مابین زائران و مجاوران امام رضا (ع) در محدودۀ ...  بیشتر

دلایل سفر نکردن برخی از مردم مشهد به عتبات عالیات

غلامرضا صدیق اورعی

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 109-130

چکیده
  زیارت معصومین (علیهم‌السلام) در باور مذهبی ایرانیان جایگاه برجسته‌ای دارد و در پژوهش‌های انجام‌گرفته حضور میلیون‌ها زائر در مشهد دیده شده است. اما اغلب تحقیقات دربارۀ اقدام به سفر زیارتی است. این نوشتار به بررسی «نرفتن به سفر زیارتی» پرداخته ‌است، با این سؤال محوری که چرا عده‌ای از مردم ‌مشهد به کربلا سفر نمی‌کنند. روش مورد ...  بیشتر

مؤلفه‌های اجتماعی - فرهنگی شهر زیارتی پایدار مورد مطالعه: شهر مشهد

مژگان عظیمی هاشمی؛ سعید شریعتی مزینانی؛ فائزه اعظم کاری

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 131-156

چکیده
  شهر مشهد مهم‌ترین قطب زیارتی و کانون عمدۀ گردشگری مذهبی و زیارت در ایران است و به‌ویژه نزد شیعیان جهان نیز موقعیت ممتازی دارد و فضای کنش زیارتی سالانه میلیون‌ها زائر است. با عنایت به جایگاه سفرهای دینی و معنوی در گردشگری جهانی، کیفیت و شرایط مقاصد زیارتی می‌تواند نقش مهمی در تعمیق و بهبود کیفیت کنش زیارت داشته باشد و شرایط مناسبی ...  بیشتر

تحلیل جامعه‌شناختی مدت اقامت زائران ایرانی در شهر مشهد

سیمین فروغ‌زاده؛ سعید شریعتی مزینانی؛ مجید دانایی سیج

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 157-179

چکیده
  مقالۀ حاضر با استفاده از نظریات کنش‌گرا و ساخت‌گرا به توصیف و تحلیل جامعه‌شناختی مـدت اقامت زائران ایرانی در مشهد می‌پردازد و نشان می‌دهد که عوامل موقعیتی- ساختاری از یک سو و متغیرهای ذهنی- ادراکی از سوی دیگر، ماندگاری زائران را مستقیم و غیرمستقیم تحت تأثیر قرار می‌دهند. اطلاعات مورد نیاز به‌وسیلۀ پرسش‌نامه از 1600 زائر ایرانی ...  بیشتر

پدیدارشناسی تجربی زیارت امام‌رضا (ع)

علی یوسفی؛ غلامرضا صدیق اورعی؛ علیرضا کهنسال؛ فهیمه مکری‌زاده

دوره 6، 3-4 ، مهر 1391، صفحه 180-198

چکیده
  زیارت دیدار خودخواستة اماکن مقدس است که ابعاد عینی و ذهنی دارد؛ بعد عینی زیارت متضمن نهادمندی و توجیه‌مندی است. در حالی که نهادمندی زیارت حاصل انجام مکرر عمل زیارت در چارچوب آداب و احکام معین مذهبی است، توجیه‌مندی زیارت عمدتاً شامل مجموعۀ احادیث و روایاتی است که در فضیلت و ثواب زیارت نقل شده و از طریق فرآیندهای پرورش و یادگیری اجتماعی ...  بیشتر